Okulların açılmasına iki gün kalmışken oğlum Y. nin formasını almak için okula gittik, kıyafetleri veren görevli okula yeni müdür geldiğini söylediğinde içime "yeni umutlar" doğuverdi. Bu şehre yeni taşınmıştık, bu okulu tercih etmemin nedeni adının güven vermesiydi. İki yıl boyunca müdürü, öğretmenleri ile okulun , taşındığımız şehrin başka bir okulundan hiç bir farkı olmadığını tecrübe ettim, hepsi aynıydı. Sabah sekizden akşam beşe kadar derslerin hepsi test odaklı çalıştırılıyordu, sık sık teog deneme sınavları yapılıyordu, akşam beşten sonra eve gelen çocuklara test çözmeleri için ev ödevleri veriliyordu, ne yaptığını bilmeden ezbere, dört şıkka odaklandırılmış oğlum için kendi kendime dertlenip söylenmekten başka elimden geleni yapmaya çalıştım. Diğer veliler ne düşünüyordu veliler toplantısında aşağı yukarı anlamıştım. Velilerin içinde ev hanımı olan bir kaç kişiden biriydim, on sekiz kişilik okulun diğer tüm anneleri doktor, avukat, akademisyen, öğretmendi. Veliler toplantısında daha çok ödev verilsin, sekiz saat zorunlu derslerden sonra ek ders istiyorlardı, teog için ek ders konulsun, bol bol test çözdürülsün diye öğretmenlere baskı yapıyorlardı, diğer okullar ile karşılaştırma yapıyorlar, o okul şu kadar birinci çıkardı bizim okulumuz niye bu kadar da kaldı ,diye tartışırlarken ( teog sınavına iki yıl sonra girilecek iken) hangisine derdimi açacaktım. Sınıf öğretmeni ve müdür yardımcıları ile konuştum, iyi insanlardı, hiç yoktan beni kabul ettiler dinlediler ama istediğim şey imkansızdı, sistem böyleydi, ellerinden bir şey gelmezdi. Sonra yazı yazdım, okul yetkililerine çünkü okulun vizyonu misyonu istedikleri şey benim oğlum için istediğim şeydi, üstelik benim oğlum onların okulundaydı, iki yıl boyunca gördüm ki kötü dedikleri sistemi değiştirmek için ellerini taşın altına sokmak istemiyorlar, her gün sabahtan akşama alıkoydukları çocuklar için yapacakları tek şey kanlarının son damlasına kadar yarıştırmak, ayrıştırmak birincileri çıkartmak sonra bu birincileri büyük afişlere asıp şehrin her yanına asmak. Birinciler ile dolu afişlere bakamıyordum, ben bu afişlerde tüm çocukluğunu test kitapları, sınavlar, ek dersler ile arkadaşlarıyla yarıştırılmış , tüm arkadaşlarını geri bırakabilmiş hepsinin üstüne geçebilmiş, ailesinin öğretmenlerinin okulunun istediğini verebilmiş sistemin küçük savaşçılarını görüyordum. Sadece ben böyle görüyordum, o zaman okuldan ne kadar uzaklaştırabilirsem çocuğum için iyi olacaktı, sekiz saatli zorunlu ders uygulamasının yumuşatılmasını beşinci dersten sonra oğlumu alabilir miyim diye sorduğumda teog'a yaklaştıkça dokuz hatta on dersin zorunlu tutulacağını öğrendim, okulun bir konferansında halkla ilişkiler başkanına Fillandiya okullarındaki üç saatlik dersi ve başarılarının nedenini sorduğumda Fillandiya çocukları başarılı ama mutsuzlar dedi, halkın çoğu intihara meyilli diye soruma cevap vermişti. Çocuk çocuktu işte, büyükler onları kendi denizlerine sokup üzerine çıkıp boğmaya çalışsa da onlar lastik top gibi fırlayabiliyorlardı, boğulmuyorlardı , bu muydu büyükleri deli eden, doğruyu görmelerine engel olan, çocukların çocukluklarını çalmak için bütün günlerini okul ile hapsetmeleri, nedendi?
Acaba bu yeni müdüre bir veli olarak okuldan isteklerimi tekrar baştan en baştan vaktini fazla almadan hemen ayak üstü ; Bir derste ,testlerden , sınavdan, yarıştan, müfredat bombardımanından , bilgi çöplüğünden, otoriteden, hiyerarşiden, kurallardan, yüksek duvarlardan, zillerden bir an olsun uzaklaşarak neden okuldasınız diye çocuklara sorsanız, aldığınız cevaplarda sorumluluk hissedip sistemi değiştiremezseniz bile yumuşatmayı düşünür müsünüz?. İnsanlığa doğaya canlılara sevgiyi, saygıyı, hissetmeyi bir ders olarak her gün işler misiniz, birey olmanın sorumluluğu , cezadan ödülden uzak içten gelen bir ders. Her cuma okul çıkışı yaptığınız ödül törenlerinden kaçmak isteyen oğluma nedenini sorduğumda hep aynı kişileri alkışlamamız gerekiyor oysa o çocukların içinde arkadaşlarına vuran öğretmenlerine saygısız olanlar var demişti.
Velilerin çoğunluğu , çocuklarının saygısız, bencil, şımarıklığını özgüven diye kabul etmiş iken her çocuğun kapısı doğruya açıktır , sevgiyi her çocuk hisseder. Gerçekten okul ne için var ı sorabilirseniz sisteme bu kadar bağlı kalıp sistemin komutanlığına soyunup savaşçı çocukları seçmek için yarışmalar düzenlemezdiniz. Markette okul kıyafetli iki küçük kız görmüştüm , okul bitmiş eve giderken avuçlarında sıkı sıkı tuttukları para ile ne alacaklarını seçiyorlardı. Biri dedi ki " bugün ayşe neden gelmedi ki", diğeri " gelmesin, hiç gelmesin hatta ayşe ölsün" dedi, "hep birinci hep öğretmenin en sevdiği", kol kola girip uzaklaşırken arkalarından bakıp sınıf arkadaşının ölmesini isteyen bu küçük kızda, sistem diye savunduğunuz şeyde kendinizi sorumlu hisseder misiniz?
Ahhh nerden başlayayım nerde sonlandırayım bilemiyorum özür dilerim sayın yeni müdür, aslında ben yedi yıldır okul ile ilgili akla mantığa uymayan uygulamalarınızı yazıyordum, çözüm arıyordum belki fark edersiniz belki el ele verip doğruya doğru değiştirebiliriz diye yazıyordum, yüzlerce yazım vardı ama geçenlerde hepsini ölmüş bir sokak köpeğinin mezarına koydum şimdi hiç biri yok , üzülmüyorum çünkü tüm yazılarım huzurlu bir yerde...Bu son cümleden sonra artık bana başka türlü bakacak olan müdüre
bunların hangisini önden söyleyeyim diye düşünürken yeni müdür gülerek yanımıza geldi, kendini tanıttı, bir solukta Y. 'a döndü ve" Y. bu sene çok çalışma var, ek dersler var, tatil bitti, seneye teog var" dedi.
Okulu, müdürü, sistemi suçlamıyorum, suçlu benim.
Okul, müdür, sistem hepsi benim yüzümden böyle.
Köyümüzden çıkıp ilçeye doğru giderken iki yol var, birinci yol uzun ama düzgün bu yüzden güvenli diye hep o yolu kullanıyorum diğer yol ilçeye gitmek için kestirme kısa ama yolda çok çukur var, yol dar ve yayalar için kaldırım yok. Araba ile giderken çukurlardan kaçayım derken yolda yürüyen yayalara oynayan çocuklara çarpma ihtimali var, yıllardır bu yol böyle, hep aynı onlarca çukur. Bu yolu hiç kullanmasam da orada yaşayan yolun kenarında evleri olan, çocukları yolda oynayan birine sormak istedim, bu çukurlardan kurtulmak istemiyorlar mı?
Bu çukur ilk önce benim çukurum, ne okulun ne müdürün ne öğretmenin ne de sistemin...
Çünkü bu çukur yüzünden benim çocuğum zarar görüyor, görecek
Oturduğum yerden söylenmek şikayet etmek hiç bir işe yaramayacak elime kürek alıp kapımın önündeki çukurları doldurmalıyım.
Bir ev hanımı cahilliğimle ama okula giden bir çocuğu olan anne sorumluluğuyla nasıl doldurabilirim bu çukuru?
Teog bitse başka isimli bir çukur çıkacak oğlumun yolu üzerine, o daha çok küçük onun yerine ben doldururum önüne çıkan tüm çukurları ama benim isteğim yoluna çıkan çukurları kendi doldurabilmesi için küreği oğlumun eline verecek sistemin gelmesi, tek başına bir birey gibi yolu üstüne çıkan çukurları doldurmasına izin veren bir sistemin gelmesi...Yarıştırılmadan, cezadan, ödülden uzak sevgi, saygı, hissetme ile ne yaptığının ne istediğinin nereye gittiğinin farkına vardıran bir sistemi bir okulu , anne olarak talep ediyorum, bu uğurda önüme çıkan çukurlardan ilk önce kendimi sorumlu tutuyorum elimden geleni yapmam gerektiğini biliyorum.